เมื่อพูดถึงโอ่งหลายคนคงนึกถึงจังหวัดราชบุรี โดยเฉพาะโอ่งมังกรซึ่งถือเป็นสิ่งขึ้นชื่อและเป็นเอกลักษณ์ของจังหวัดราชบุรี โอ่งมังการมีวิธีปั้นเหมือนกับโอ่งดินเผาทั่วไป แต่จะมีสารที่ใช้เคลือบโอ่งและการเขียนลวดลายมังกร ซึ่งต่างจากโอ่งดินเผาอื่นๆ
การปั้นโอ่งมังกรมี5ขั้นตอน
1.การเตรียมดิน การปั้นโอ่งต้องเป็นดินเหนียวแต่ดินเหนียวที่จะนำมาใช้ปั้นโอ่งนั้นจะต้องนำมาหมักไว้ในบ่อหมักดิน 2-3วัน เพื่อให้ดินเหนียวอ่อนตัว
2.การปั้นรูป เครื่องมือสำคัญในการปั้นรูปคือแป้นหมุน แป้นหมุนเป็นแผ่นไม้กลมๆมีแกนกลาง จะใช้การหมุนด้วยมือ หมุนด้วยเท้า หรือหมุนด้วยเครื่องจักรไฟฟ้าก็ได้ ในการปั้นโอ่งจะใช้3คนคือ คนเตรียมดิน ช่างปั้น ผู้ช่วย
3.การเขียนลาย จะต้องมีคนแต่งตัวโอ่งให้เรียบและแต่งรูปทรงของโอ่งให้ดี วิธีแต่งโอ่งจะใช้เครื่องมือ
4.การเคลือบ เมื่อเขียนลายลงบนโอ่งเรียบร้อย ก็จะต้องนำโอ่งมาเคลือบน้ำที่ใช้เคลือบ คือน้ำโคลนผสมกับขี้เถ้า
5.การเผา การเผาโอ่งนับเป็นกรรมวิธีสุดท้ายของการทำโอ่ง เตาเผาโอ่งเป็นเตาขนาดใหญ่ เรียกว่าเตาอุโมงค์เตาอุโมงค์จะก่อด้วยอิฐเป็นรูปยาว
เครื่องเคลือบดินเผา
ประวัติความเป็นมาเครื่องปั้นดินเผา
เครื่องปั้นดินเผาได้มีมูลเหตุเกิดจากความจำเป็น และความต้องการของมนุษย์ที่เกิดขึ้นในสมัยแรกๆ เข้าใจว่าคงทำภาชนะใส่อาหาร ภาชนะใส่น้ำ และสิ่งก่อสร้างมาก่อน แล้วต่อมาเมื่อมนุษย์มีความเจริญมากขึ้น ก็ได้พัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีคุณภาพดีขึ้นตามลำดับ และได้นำมาใช้ให้เกิดประโยชน์อย่างกว้างขวาง ทำให้เกิดผลิตภัณฑ์นานาชนิดที่สามารถพบเห็นได้ในปัจจุบัน จากการศึกษาค้นคว้าได้ค้นพบหลักฐานผลิตภัณฑ์ประเภทอิฐ ซึ่งมีใช้ในการก่อสร้างในสมัยโบราณเป็นครั้งแรกในประเทศ บาลิโลเบีย,ประเทศเอสซีเลีย,อียิปต์ และประเทศแถบเอเชีย ซึ่งพอเป็นหลักฐานยืนยันชี้ให้เห็นถึงความเจริญทางอารยธรรม วัฒนธรรมของชนชาติต่างๆในสมัยโบราณได้เป็นอย่างดี ผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาที่นำมาใช้ในการก่อสร้างเรียกว่าเทอราคอตต้า มีลักษณะเนื้อหยาบมีความแข็งแกร่งพอสมควร มีทั้งชนิดเคลือบและไม่เคลือบ แต่ละรูปทรงจะมีการเปลี่ยนแปลงตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
ในปัจจุบันการทำเครื่องปั้นดินเผาเป็นที่น่าสนใจและแพร่หลาย เป็นโครงการหนึ่งที่รัฐบาลส่งเสริมอุตสาหกรรมประเภทนี้ ปัจจุบันได้มีโรงงานอุตสาหกรรมเครื่องปั้นดินเผาเกิดข้นหลายแห่ง กำลังผลิตสูงทั้งในด้านคุณภาพและปริมาณ
ประเภทของเครื่องปั้นดินเผา
การแบ่งผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาโดยทั่วไปมีหลายชนิด แต่ที่สำคัญแบ่งออกเป็น3ชนิดโดยแบ่งตามลักษณะของเนื่อดินและอุณหภูมิที่ใช้เผาผลิตภัณฑ์
1.ผลิตภัณฑ์ชนิดเอทเทอร์แวร์ (Eather Ware)
2.ผลิตภัณฑ์ชนิดสโตนแวร์ (Stone Ware)
3.ผลิตภัณฑ์ชนิดปอร์สเลน (Porcelain)
เครื่องปั้นดินเผา
การออกแบบผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผา
ในการออกแบบรูปทรงเครื่องปั้นดินเปานั้น ต้องคำนึงถึงหลักเกณฑ์การเขียนรูปทรงเลขาคณิคเพราะจะอาศัยรูปทรงเหล่านี้ในการออกแบบลวดลายลักษณะต่างๆ ถือว่าการกำหนดรูปทรงเป็นคุณสมบัติสำคัญยิ่งในอันดับแรก เพราะรูปทรงเป็นสิ่งที่มองเห็นได้จากภายนอก ซึ่งเป็นสิ่งที่ชักจูงให้เกิดความสนใจ ดังนั้นรูปทรงจึงเป็นสิ่งจูงใจอย่างแรก
เส้นกำเนิดของรูปทรงได้แก่
1.เส้นตรง (แนวนอน,แนวตั้ง)
2.เส้นโค้งคด
3.เส้นสี่เหลี่ยมจตุรัส
4.สี่เหลี่ยนผืนผ้า
5.สามเหลี่ยม
6.วงรี
7.รูปไข่
8.วงกลม
เรื่องของเส้นที่กำหนดรูปทรงต่างๆสามารถนำเอาหลักเกณฑ์มาพัฒนาหาหลักการกับเครื่องปั้นดินเผาจากอดีตและปัจจุบัน ดังนี้
1.รูปทรงสมัยโบราณ
2.รูปทรงสมัยใหม่
เรื่องรูปทรงดังกล่าวจะเป็นลักษณะตามเส้นแห่งการกำเนิดลวดลายของผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาตามประโยชน์การใช้สอย ดังนี้
1.ภาชนะใช้หุง
2.ภาชนะใช้ต้ม
3.ภาชนะใช้ใส่น้ำ
4.ภาชนะใช้เบ็ดเตล็ด
สรุปหนังสือ3เล่ม โดย จันทิมา คณารักษ์สันติ อนุญาตให้ใช้ได้ตาม สัญญาอนุญาตของครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ Attribution-NoDerivatives 4.0 International.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น